Jak zaprojektować aneks kuchenny?

Aneksy kuchenne dawniej wybierane były przede wszystkim w niewielkich mieszkaniach lub w kawalerkach. Współcześnie królują zarówno w małych, jak i w dużych wnętrzach. Z praktycznego punktu widzenia architekci wnętrz zalecają jednak, aby projektować aneksy kuchenne w pomieszczeniach o wielkości ok. 20 metrów kwadratowych. Wówczas dysponuje się wieloma możliwościami aranżacyjnymi, a także można stworzyć funkcjonalną przestrzeń kuchenną zgodną z ze złotą zasadą trójkąta roboczego oraz z podziałem na strefy robocze.

Uwaga: Przy projektowaniu aneksu kuchennego ważne jest, aby właściwie podzielić przestrzeń. Optymalnie na aneks kuchenny należy przeznaczyć 1/3 powierzchni pomieszczenia.

Aneks kuchenny a zasada trójkąta roboczego i podział na strefy robocze

Projektując aneks kuchenny w przestrzeni salonu, warto zastosować złotą zasadę, czyli trójkąt roboczy. Co jednak ważne, nie istnieje możliwość zaplanowania trójkąta roboczego w kuchni jednorzędowej – o czym piszemy w dalszej części artykułu.

Trójkąt roboczy określa funkcjonalne ustawienie trzech elementów, które na rzucie pomieszczenia będą tworzyć jego wierzchołki. Są to: lodówka, zlewozmywak, kuchenka/piekarnik. Odpowiednie rozmieszczenie tych sprzętów kuchennych sprawia, że użytkownikom łatwiej jest korzystać z przestrzeni kuchennej – zwłaszcza zaplanowanie zbyt małych odległości pomiędzy lodówką, zlewem a kuchenką może krępować ruchy. Łączna długość boków trójkąta roboczego nie powinna przekraczać 7 metrów. 

Uwaga: Osoby praworęczne powinny zaprojektować aneks kuchenny w taki sposób, aby poruszać się po trójkącie w prawą stronę, czyli od lodówki do kuchenki.

Optymalne odległości pomiędzy trzema najważniejszymi elementami trójkąta roboczego:

 

• odległość pomiędzy lodówką a kuchenką/piekarnikiem – powinna wynosić od 120 do 270 centymetrów;
• odległość pomiędzy lodówką a zlewozmywakiem – powinna wynosić od 120 do 210 centymetrów;
• odległość pomiędzy zlewozmywakiem a kuchenką/piekarnikiem – powinien wynosić od 120 do 210 centymetrów lub 90 centymetrów (w kuchniach o niewielkim metrażu).

Warto, aby projekt aneksu kuchennego wydzielonego z przestrzeni salonu uwzględniał również podział na tak zwane strefy robocze:

 

• strefę zapasów – składa się na nią przede wszystkim lodówka i zamrażarka, a także szafki na produkty spożywcze niewymagające przechowywania w lodówce;
• strefę przechowywania – obejmuje szafki, w których przechowywane są np. garnki, sztućce i inne elementy wyposażenia kuchennego;
• strefę przygotowywania posiłków – to głównie blaty robocze oraz wyspa kuchenna;
• strefę gotowania – obejmuje kuchenkę, piekarnik, kuchenkę mikrofalową;
• strefę mokrą (inaczej zmywania) – w jej skład wchodzi zlewozmywak oraz najczęściej szafka ulokowana pod nim z koszami do segregacji odpadów.

Uwaga: Optymalna łączna długość blatów roboczych w kuchni powinna wynosić około 120 centymetrów. 

Jaki układ kuchenny wybrać?

Aneks kuchenny można zlokalizować na jednej ścianie, na dwóch ścianach lub w formie narożnej. Najważniejsza jest przede wszystkim specyfika wnętrza, czyli jego metraż, umiejscowienie okna/okien, bryła, elementy instalacji wodnej.

W przypadku aneksu kuchennego w formie narożnej zagospodarowanie narożników nie jest problemem. Współcześnie na rynku dostępne są szafki ze specjalnymi systemami narożnymi, między innymi są to tak zwane karuzele (szafki z systemami obrotowymi przeznaczone do przechowywania przedmiotów o nieregularnych kształtach) i magic corner (szafki z systemami opartymi na prowadnicach wysuwających półki dedykowane do przechowywania przedmiotów o regularnych kształcie).

Zabudowa w aneksie kuchennym najczęściej przybiera literę „L”. W małych pomieszczeniach popularnym rozwiązaniem jest także układ jednorzędowy.

Aneks kuchenny – układ jednorzędowy

Układ jednorzędowy jest najczęściej projektowany właśnie w aneksach kuchennych otwartych na salon. Jednak jego największą wadą jest wspomniany już brak możliwości zastosowania zasady trójkąta roboczego. Ten układ kuchenny może również utrudniać przygotowywanie posiłków przez więcej niż jedną osobę.

Wszystkie elementy zabudowy, jak i również sprzęt AGD, zostają wówczas ulokowane w jednej linii. Nie stworzymy więc trzech wierzchołków trójkąta (przypominamy: lodówka, zlewozmywak, kuchenka, piekarnik). Możemy natomiast zachować optymalne odległości:

 

• lodówka powinna zostać ulokowana w odległości około 10 centymetrów od ściany, aby swobodnie otwierać jej drzwiczki oraz korzystać z zamrażarki;
• po obu stronach zlewozmywaka warto pozostawić około 60 centymetrów wolnej przestrzeni;
• odległość pomiędzy kuchenką a zlewem powinna wynosić od 90 do 120 centymetrów;
• w pobliżu kuchenki warto stworzyć główny blat roboczy o szerokości minimum 60 centymetrów.

Ciąg roboczy w kuchni jednorzędowej może prezentować się następująco: lodówka, szafka z blatem roboczym (blat pomocniczy), zlew, szafka z blatem roboczym (blat główny), kuchenka/piekarnik.

Aneks kuchenny – układ w kształcie litery „L”

Układ kuchenny w kształcie litery „L” zakłada zabudowę meblową wzdłuż dwóch ścian oraz stworzenie pomiędzy nimi kąta prostego. Ten układ kuchenny sprawdzi się zarówno w dużych, jak i w mniejszych pomieszczeniach – przy zastosowaniu trójkąta roboczego oraz przy pozostawieniu optymalnych odległości pomiędzy ciągami roboczymi.

W aneksach kuchennych otwartych na salon najkrótszy bok zabudowy kuchennej w kształcie litery „L” najczęściej kończy się wyspą kuchenną lub stołem. Wówczas długi ciąg roboczy tworzą szafki i urządzenia AGD.

Również dwa ciągi mebli składające się z szafek stojących i wiszących (bez projektowania wyspy kuchennej) można zaplanować względem siebie tak, aby łączyły się pod kątem prostym. Na skrajach ciągów planuje się najczęściej wysokie elementy, takie jak lodówka lub szafki słupki (zabudowa słupkowa, czyli od podłogi do sufitu). 

Przeczytaj: Kuchnia otwarta – projekt, zasady ergonomii, wady i zalety

Aneks kuchenny w małym pomieszczeniu – jak go zaprojektować i urządzić?

Zaprojektowanie i urządzenie aneksu kuchennego w małym pomieszczeniu często wiąże się z dylematami pomiędzy funkcjonalnością kuchni, a jej wyglądem. Aneksy kuchenne są między innymi maksymalnie zabudowywane, tak, aby pomieściły wszystkie niezbędne elementy wyposażenia kuchennego. Popularna zabudowa słupkowa może jednak zaburzyć proporcje w salonie. Najlepiej więc zdecydować się na zabudowę mieszaną, łącząc ze sobą szafki dolnego i górnego indeksu.

Uwaga: W małych aneksach kuchennych przede wszystkim wybierany jest układ kuchenny jednorzędowy.

Do niewielkich salonów z aneksem kuchennym zaleca się spójność w kolorystce oraz w doborze materiałów i faktur. Najlepiej wybrać zbliżony kolor ścian (lub płytek ściennych) oraz na jednolitą podłogę. Niewielką przestrzeń można optycznie powiększyć dzięki jasnym barwom mebli oraz ścian. Wnętrze stanie się jaśniejsze i większe, jeżeli będą w nim dominować: biele, beże, kremy, jasne szarości. Co więcej, fronty mebli mogą być błyszczące – dzięki temu będą lepiej odbijać światło – lub przeszklone. Jeżeli jesteśmy zwolennikami kolorów, to postawmy jedynie na wyróżniające się dodatki, ponieważ wybór ciemnych frontów mebli sprawi, że pomieszczenie będzie wyglądać na mniejsze.

Oświetlenie aneksu kuchennego

Już na etapie projektowania aneksu kuchennego należy skupić się na właściwym oświetleniu. Co więcej, za pomocą światła również możemy wydzielić aneks kuchenny od salonu – wystarczy wybrać inną barwę światła oraz lampy o odmiennym designie. 

Zwłaszcza w przypadku małych aneksów kuchennych ważne jest, aby do salonu wpadało naturalne światło. Nie zapominajmy jednak również o źródłach światła sztucznego – jedna, wisząca lampa ulokowana na środku salonu nie wystarczy. Należy doświetlić: blat roboczy, kuchenkę, zlew, stół/wyspę kuchenną (jeżeli mają znaleźć się w przestrzeni aneksu). Współcześnie coraz częściej montowane są również podwieszane sufity nad aneksem kuchennym z punktowym oświetleniem.

Aneks kuchenny – spójny z salonem czy wyróżniający się?

Aneks kuchenny może zostać urządzony w taki sposób, aby był spójny z salonem lub został wizualnie wydzielony. Sposób aranżacji zależy od naszych indywidualnych preferencji, ale również od metrażu pomieszczenia. 

Jak wydzielić aneks kuchenny z przestrzeni salonu?

Aneks kuchenny można oddzielić od salonu za pomocą materiałów wykończeniowych oraz kolorystyki. Aneks kuchenny wówczas wyróżnia się na zasadzie kontrastu, czyli na przykład innym kolorem ścian oraz zastosowaniem płytek ceramicznych w aneksie przy równoczesnym zastosowaniu paneli w części wypoczynkowej.

Strefę kuchenną można wydzielić od strefy wypoczynku także za pomocą wyspy kuchennej lub klasycznego stołu. Zwłaszcza w nowoczesnych kuchniach otwartych królują funkcjonalne wyspy kuchenne ze względu na to, że można na nich zaaranżować kilka stref roboczych: strefę przechowywania, strefę zapasów, strefę przygotowywania posiłków, strefę gotowania, strefę zmywania. Wyspa może odgrywać rolę blatu roboczego, a także zostać wyposażona w szuflady, szafki, płytę kuchenną, zlewozmywak, piekarnik. Wybierając wyższe modele wysp kuchennych (wysokość ok. 110 centymetrów) i kupując krzesła barowe, wyspy mogą służyć jako przestrzeń do wspólnego spożywania posiłków. 

Kolejnym sposobem na wydzielenie salonu jest wykorzystanie wysokich regałów lub półek ażurowych. Prócz wydzielenia aneksu kuchennego od części wypoczynkowej, zyskamy dodatkowe miejsce do przechowywania. Na regale można postawić również rośliny doniczkowe.

Aby wydzielić aneks kuchenny z salonu, można zaprojektować: ściankę z pleksi, niską ściankę działową, panele ścienne. Dzięki temu aneks kuchenny zostanie ukryty, ale również urozmaici aranżację salonu. Projektując ściankę działową, która oddzieli aneks od salonu, dodatkowo zapewnimy lepszą izolację akustyczną. Możliwe jest także zamontowanie drzwi przesuwnych.