Jak jakość ocieplenia domu wpływa na wysokość rachunków? Sprawdzamy

Dlaczego ocieplenie tak mocno wpływa na rachunki?

Według Ministerstwa Rozwoju i Technologii to właśnie izolacyjność ścian, dachu, podłogi i okien decyduje o tym, ile energii potrzeba, aby ogrzać dom. Obowiązujące przepisy (tzw. Warunki Techniczne WT 2021) określają minimalne parametry, ale w praktyce im lepsze ocieplenie, tym mniejsze są straty ciepła – a to oznacza mniej energii, mniejsze zużycie paliwa i niższe rachunki.

Badania naukowe i rządowe analizy (źródła do nich znajdują się w bibliografii niniejszego artykułu) jednoznacznie wskazują, że:

• w domu słabo ocieplonym przez przegrody zewnętrzne może uciekać dwa razy więcej ciepła niż w domu ocieplonym zgodnie ze współczesnymi standardami,

• jeśli dom jest wykonany w standardzie energooszczędnym, straty mogą być nawet czterokrotnie mniejsze.

W praktyce różnica między domem „zimnym” a “dobrze ocieplonym” to różnica pomiędzy płaceniem przez całą zimę za ogrzewanie… a płaceniem o kilkadziesiąt procent mniej.

Ile energii potrzebuje różnie ocieplony dom?

Analizy branżowe pokazują przeciętne zapotrzebowanie domów na ciepło w zależności od jakości ocieplenia. W ten sposób możemy zobaczyć skalę różnic.

Dla domu o powierzchni 140 m² różnice wyglądają następująco:

• dom nieocieplony: ok. 28 000 kWh rocznie,

• dom współczesny: ok. 14 000 kWh rocznie,

• dom energooszczędny: ok. 7 000 kWh rocznie.

To właśnie ta różnica – wynikająca głównie z jakości ocieplenia – decyduje o późniejszych rachunkach.

Ile można zaoszczędzić? Przeliczmy to na złotówki

Na potrzeby porównania korzystamy z dostępnych w Internecie analiz dotyczących kosztów 1 kWh energii:

• gaz ziemny: ok. 0,40 zł/kWh,

• prąd (ogrzewanie elektryczne): ok. 1,15 zł/kWh.

Zestawienie rocznych kosztów ogrzewania domu 140 m²

Różnice w kosztach ogrzewania, jakie wynosimy z porównania domów o różnym standardzie ocieplenia, są naprawdę wyraźne. Kiedy zestawimy ze sobą dom nieocieplony i dom wykonany zgodnie ze współczesnymi wymaganiami, zobaczymy oszczędność rzędu pięciu–sześciu tysięcy złotych rocznie przy ogrzewaniu gazowym, a w przypadku ogrzewania prądem ta różnica rośnie nawet do szesnastu tysięcy.

Przechodząc dalej – z budynku ocieplonego „na poziomie dzisiejszym” do domu energooszczędnego – również widzimy zysk, który pozostaje odczuwalny dla domowego budżetu. W takim porównaniu roczny wydatek na gaz spada o ponad dwa i pół tysiąca złotych, a przy ogrzewaniu elektrycznym o około osiem tysięcy. To właśnie te proporcje sprawiają, że ocieplenie ścian, dachu i podłogi zwraca się często w ciągu kilku sezonów grzewczych, a oszczędności są widoczne już od pierwszego roku użytkowania domu.

Które elementy budynku dają największy efekt?

Jeżeli zastanawiamy się, które elementy budynku dają największy efekt, warto mieć świadomość, że najwięcej korzyści przynosi docieplenie ścian zewnętrznych. Są one największą powierzchnią przegrody i to właśnie tam, przy niewystarczającej izolacji, ucieka duża część ciepła.

Równie istotna okazuje się izolacja dachu lub stropu – to naturalny kierunek, w którym przemieszcza się ciepło, dlatego poprawa izolacyjności górnej części budynku potrafi ograniczyć straty nawet o jedną czwartą.

Znaczący wpływ mają także okna, ponieważ przez przestarzałą stolarkę może uciec trzydzieści, a czasem nawet czterdzieści procent energii. Wymiana ich na modele o lepszym współczynniku Uw przynosi wyraźną poprawę już w pierwszym sezonie grzewczym.

Największy skok oszczędności widać jednak wtedy, gdy poszczególne działania łączymy. Badania przeprowadzone przez Oleniacz i współautorów pokazują, że kompleksowa termomodernizacja – obejmująca docieplenie ścian, dachu, wymianę okien oraz modernizację źródła ciepła – może zmniejszyć zużycie energii o blisko 60% W praktyce oznacza to obniżenie rachunków niemal o połowę.

Dlaczego jakość wykonania ma tak duże znaczenie?

Warto pamiętać, że sama grubość izolacji nie decyduje o efektywności całego systemu. Publikacje naukowe podkreślają, że realna skuteczność ocieplenia zależy przede wszystkim od jakości wykonania. Ciągłość warstwy, staranne połączenie elementów, brak szczelin czy eliminacja mostków cieplnych sprawiają, że ocieplenie pracuje zgodnie z parametrami zadeklarowanymi przez producenta. Z kolei niewłaściwie ułożona izolacja może szybko stracić swoje właściwości lub doprowadzić do zawilgocenia, a w efekcie – do zwiększonych strat ciepła. To dlatego w praktyce równie ważny jak dobry materiał jest doświadczony wykonawca.

Czy dobre ocieplenie naprawdę się opłaca?

Łącząc dane rządowe, analizy branżowe i wyniki badań naukowych, możemy stwierdzić, że dom nieocieplony zużywa około dwa razy więcej energii niż budynek wykonany zgodnie ze współczesnymi standardami. Jeszcze większa różnica widoczna jest przy porównaniu z domem energooszczędnym, który potrzebuje nawet czterokrotnie mniej energii do ogrzewania niż budynek nieocieplony.

W starszych domach kompleksowa modernizacja – obejmująca ściany, dach, okna i źródło ciepła – potrafi ograniczyć zapotrzebowanie na energię o 40-60%, co w przeliczeniu na realne rachunki oznacza oszczędności rzędu kilku, a niekiedy nawet kilkunastu tysięcy złotych rocznie. Wszystko to sprawia, że ocieplenie domu pozostaje jedną z najbardziej opłacalnych inwestycji, która nie tylko ogranicza koszty, lecz także podnosi komfort życia na co dzień.

Bibliografia

1. Ministerstwo Rozwoju i Technologii – Efektywność energetyczna budynków
   https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/efektywnosci-energetycznej-budynkow

2. Warunki Techniczne WT 2021 – rozporządzenie Ministra Infrastruktury
   https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000248

3. R. Oleniacz, M. Kasietczuk, M. Rzeszutek – „Ocena efektów termomodernizacji budynków jednorodzinnych”, Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture (2014)
   https://www.researchgate.net/publication/270591929_Ocena_efektow_termomodernizacji_budynkow_jednorodzinnych

4. Fintecnic – O izolacyjności przegród i znaczeniu okien w bilansie cieplnym
   https://fintecnic.pl/en/blog/u-value-what-is-it-how-do-you-measure-it-and-what-are-its-types/