Powietrzna pompa ciepła do domu 150 m2 - czy jest wydajna?

Dostępnych rodzajów pomp ciepła jest na rynku kilka. Wyróżnia się pompy gruntowe, wodne i powietrzne, przy czym ostatnie z nich są najbardziej popularne. Wynika to z łatwości montażu i niskiego kosztu inwestycyjnego w porównaniu do pozostałych typów pomp ciepła. W związku z tym w niniejszym artykule skupimy się właśnie na pompach powietrznych - najczęściej wybieranych przez polskich inwestorów. Jeśli ktoś ma obawy, że pompa powietrzna nie jest wydajna tak, jak gruntowa, jest w błędzie. Oczywiście efektywność obu typów pomp jest różna i pompy gruntowe zdecydowanie lepiej radzą sobie w srogim klimacie. Natomiast należy wziąć pod uwagę, że dni o bardzo niskich temperaturach w ciągu roku jest naprawdę niewiele, dlatego w większości lokalizacji w Polsce wystarczające będą pompy powietrzne projektowane do naszej strefy klimatycznej - północnoeuropejskiej. Takie urządzenia znajdziemy m.in. w ofercie firmy Vaillant, NIBE czy Buderus. Oczywiście wybór jest znacznie szerszy, ale są to najbardziej rozpoznawalne marki oferujące sprzęt wysokiej jakości, dostosowany do naszych warunków klimatycznych - potrafią wydajnie pracować nawet przy mrozach sięgających -20 st. C (i więcej!).

Jaką wybrać pompę ciepła do domu 150 m2?

Dobór pompy ciepła jest uzależniony od wielu czynników, z czego podstawowymi są:

• zapotrzebowanie budynku na ciepło,
• zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową,
• potrzeby indywidualne użytkowników.

Pierwszy z czynników uzależniony jest m.in. od technologii budowy, występowania mostków cieplnych, jakości i rodzaju zastosowanych izolacji, energooszczędności stolarki okiennej i drzwiowej, systemu rozprowadzania ciepła. Zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową z kolei wynika z liczby mieszkańców. Oba te parametry będą kluczowe dla prawidłowego doboru pompy ciepła - zarówno rodzaju urządzenia, jak i mocy czy parametrów dodatkowych. W kwestii potrzeb indywidualnych użytkowników można wymienić szereg funkcji dodatkowych, jakie może zapewniać pompa ciepła - np. standard obsługi w ramach systemu smart home, opcja chłodzenia, niższy poziom emisji hałasu itd. 
Poniżej postaramy się przedstawić najważniejsze aspekty decydujące o tym, jaką pompę ciepła wybrać do domu 150 m2.

Górne źródło ciepła

Poza wyborem samego rodzaju pompy ciepła, istotne jest to, jaki system rozprowadzania ciepła został zamontowany w budynku. Sprawność pompy jest bowiem ściśle związana z różnicą temperatur występujących między górnym a dolnym źródłem - wydajność jest większa, gdy różnica ta jest mniejsza. Jeśli w domu występuje ogrzewanie podłogowe, a budynek jest świetnie zaizolowany, najlepszym rozwiązaniem jest instalacja niskotemperaturowa. Jeśli natomiast modernizujemy starszy budynek, gdzie izolacja pozostawia wiele do życzenia, a występujący system rozprowadzania ciepła ma postać grzejników, wówczas konieczna będzie pompa wysokotemperaturowa. Przy nieprawidłowym doborze pompy ciepła, cena użytkowania instalacji będzie wyższa. Warto więc na tym etapie dokładnie oszacować parametry budynku, aby właściwie dobrać docelowe urządzenie do ogrzewania nieruchomości i podgrzewania wody użytkowej.

Potrzeby użytkowników i możliwości finansowe

Na rynku dostępne są urządzenia o lepszych i gorszych parametrach, jak np. COP i SCOP. Parametry te wpływają m.in. na koszty eksploatacji w miesiące zimowe. Dla przykładu, im wyższy jest parametr COP, tym mniej zapłacimy za prąd potrzebny do zasilania pompy ciepła, ale z drugiej strony takie urządzenie będzie nieco droższe. Dla niektórych ważne jest także to, jaki poziom hałasu emituje pompa ciepła - gdy np. jednostka zewnętrzna ma stanąć blisko granicy z sąsiadem. Wówczas decyzja o zakupie cichszego urządzenia (czyli np. monoblok zamiast split) będzie wiązać się z wyższym kosztem inwestycyjnym.

Moc pompy ciepła

Najważniejszym parametrem jest dobór odpowiedniej mocy pompy ciepła do domu 150 m2. Właściwa moc to priorytetowy czynnik wpływający zarówno na komfort cieplny w budynku, jak i koszty eksploatacyjne. Od czego zależy moc pompy ciepła? Wpływ na ten parametr ma m.in.:

• standard energetyczny budynku (jakość i rodzaj izolacji cieplnej budynku, jakość stolarki okiennej, występowanie mostków termicznych itd.),
• powierzchnia ogrzewana,
• liczba mieszkańców,
• zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową,
• rodzaj górnego źródła ciepła (system rozprowadzania ciepła).

Dla przykładu, w nowym budynku zrealizowanym zgodnie z Warunkami Technicznymi 2021, zapotrzebowanie na ciepło wynosi ok. 50-70 W/m2. Do obliczeń zakładamy, że budynek ma zapotrzebowanie na poziomie 50 W/m2. Mieszkają w nim 4 osoby, z czego każda ma zapotrzebowanie na ciepłą wodę na poziomie 250 W (czyli łącznie zapotrzebowanie wynosi 1 kW). W budynku występuje niskotemperaturowy system rozprowadzania ciepła (ogrzewanie podłogowe z temperaturą nominalną 35 st. C). Moc pompy ciepła przy takich warunkach możemy obliczyć następująco:

150 m2 x 50 W/m2 = 7,5 kW

Do wyniku należy doliczyć 1 kW potrzebne na przygotowywanie ciepłej wody użytkowej dla 4 mieszkańców. Zatem docelowa moc pompy ciepła dla omawianego budynku 150 m2 będzie wynosić 8,5 kW. Oczywiście są to jedynie szacunki i optymalną moc dobierze jedynie wykwalifikowany instalator. Na dobór mocy pompy ma bowiem wpływ jeszcze więcej czynników, które są indywidualne dla każdej nieruchomości (np. lokalizacja inwestycji - w Polsce wyróżnia się aż 5 stref klimatycznych!).

Sprawdź: Dofinansowanie do pompy ciepła 2023 - jak uzyskać, ile wynosi, komu się należy?